Katarakt Belirtileri Nasıl Ortaya Çıkar?
Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybetmesi ve buna bağlı olarak görmenin azalması ile sonuçlanan göz rahatsızlığıdır. Katarakt % 90 oranında yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az görülmekle birlikte, travma, bazı sistemik hastalıklar, üveit gibi göz rahatsızlıkları, steroid gibi bazı ilaçların kullanımına bağlı olarak ikincil katarakt gözlenebilmektedir. Yaşlılığa bağlı senil katarakt gelişimi genellikle asimetrik olsa da her iki gözde başlar. Puslu görme, renk kalitesinin bozulması, giderek görme keskinliğinin azalması, katarakt belirtileridir. Düzenli göz kontrolü ile katarakt başlangıcı saptanabilir ve müdahale zamanı belirlenir. Bu nedenle özellikle 40 yaş üzerinde düzenli göz kontrolü gereklidir.
Doğumsal Kataraktlar
Bebeklerde de katarakt görülebilir. Anne adayının hamileliğinin ilk dönemlerinde geçirdiği kızamıkçık hastalığı, antiviral ilaçlar gibi etkenler, çocukta katarakta neden olabilir. Doğumsal kataraktı, ancak çok dikkatli aileler farkedebilir. Doğumda yapılan genel muayenede çocuk hekimi bebekte katarakt olup olmadığını kontrol eder. Bebeklerin gözleri her yıl kontrol edilmelidir. Bebeklerin 2-2,5 yaşları civarındaki kontrolleri ileride oluşabilecek göz tembelliklerinin önlenmesi açısından çok önemlidir.
Katarakt Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalı?
- Hastanın görmesi kendine yetmediği ve katarakt tanısı konulduğu andan itibaren ameliyat yapılabilir. Kataraktın iyice olgunlaşıp sertleşmesini beklemek doğru değildir. Çünkü olgunlaşıp sertleşmiş merceklerin ameliyatları daha zor, iyileşme dönemleri ise daha geç olabilmektedir.
- Katarakt Ameliyat Günü Nelere Dikkat Edilmeli?
- Ameliyattan önce çok ağır olmamak kaydıyla yemek yiyebilirsiniz. Ancak çocuk yaş grubu ve kişiye özel nedenlerden ötürü uyutularak ( genel anestezi altında ) bu operasyon gerçekleştirilecekse 6 saat öncesinden hiçbir katı veya sıvı gıda almayınız.
- Diabet, hipertansiyon, astım gibi sistemik hastalıklar için kullanılan ilaçlar ameliyat günü kesilmemelidir. İnsülin dozuna, oral antidiabetik tedaviye, diete uymaya her zamanki gibi devam edilmelidir.
- Ameliyat günü sistemik olarak kullandığınız ilaçlarınızı yanınızda getirmenizde fayda vardır.
- Değerli eşyalar (mücevher, yüzük gibi takılar ve diğerleri) evde bırakılmalıdır, ameliyat sırasında yanınızda olmamalıdır.
- Ameliyat günü yüz iyice yıkanmalıdır ve makyaj yapmaktan, losyon ve parfüm kullanmaktan kaçınılmalıdır.
- Ameliyat sırasında sterilite açısından size verilen özel ameliyat kıyafetleri giyilecektir.
- Ameliyat sırasında başınızı veya gözünüzü kısa bir süre için hareket ettirmemeniz gerekmektedir.
- Ameliyat bittikten kısa bir süre sonra evinize dönebilirsiniz. Doktorunuz sizi ilk 36 saat içinde tekrar muayeneye çağıracaktır.
- Eve yalnız dönülmemesi, araba kullanılmamasında fayda vardır.
Katarakt Ameliyat Süresi
Katarakt ameliyatı, cerrahın tecrübesine ve gözün durumuna göre yaklaşık olarak 10-15 dakika içerisinde tamamlanır.
Katarakt Ameliyatı İyileşme Süresi
Ameliyattan sonra hastanın normal görüşe kavuşması için geçen süre, ameliyatın zorluğuna, kataraktın sertliğine bağlı olarak değişir. 1 hafta - 15 gün içerisinde çok iyi bir görme noktasına gelinir. Hasta 15 günle 30 gün arasında tamamıyla iyileşir. Doğru zamanda gelip ameliyatını olmuş bir hasta, 1-2 günde bile düzelebilir.
Katarakt Ameliyatı Sonrası Risk Var mıdır?
Her cerrahi müdahalede risk vardır ve enfeksiyonda bunlardan en önemlisidir. Hastaya önlem olarak antibiyotikli damla verilir. Ameliyat olan kişinin damlasını doğru kullanması, özellikle ilk 48-72 saat içinde enfeksiyona karşı çok dikkat etmesi ve hijyen şartlarına uyması gerekir. Ameliyat sonrası dönemde görmede ani azalma, şiddetli ağrı ve yoğun çapaklanma durumunda mümkün olan en kısa zamanda hastanın kontrol edilmesi gerekir.
Multifokal Göz İçi Lens Uygulamaları
Katarakt operasyonunda kullanılan standart mercekler ile ameliyat sonrası uzağı ve / veya yakını görmek için gözlük kullanmanız gereklidir. Gözlük kullansanız bile, orta mesafe dediğimiz 75-100 cm. mesafeyi rahat ve net göremeyebilirsiniz. Fakat Multifokal Lens kullanılması halinde eğer görmenizi azaltan katarakt dışında başka bir rahatsızlığınız yok ise tüm mesafeleri gözlüksüz görmeniz mümkündür.
Ameliyatı Takip Eden Günler
- Ameliyatlı gözünüzü ovuşturmayın ve baskı uygulamayın.
- İlk günlerde ameliyatlı gözünüzün bulunduğu tarafa yatmamaya özen gösteriniz.
- Ameliyatlı göz, özellikle ilk günlerde su ve sabunla fazla temas etmemelidir. Ancak, yüzünüzü silerek temizleyebilirsiniz.
- Banyo ihtiyacınızı ilk haftanın sonuna doğru, gözünüze su kaçırmadan hafif bir duş alma şeklinde yapabilirsiniz.
- İlk 2 hafta yüzmek yasaktır. Yüzme, dalma ve diğer su sporlarını ne zaman tekrar yapabileceğinizi göz doktorunuza danışın.
- Ameliyat olan gözünüzde ilk bir kaç gün ışığa karşı hassasiyet, sulanma, batma hissinin olması ve hafif bir kızarıklık normaldir.
- Eğer dışarı çıkacaksanız, rüzgarlı ve güneşli havalarda koruyucu gözlük kullanın.
- Okuma, televizyon izleme, yürüyüş yapma gibi günlük aktivitelerinize devam etmenizde sakınca yoktur.
- İlk günlerde bulanık görme normaldir, takip eden günlerde giderek görmeniz netleşecektir.
- Ameliyat sonrası eski gözlüklerinizi kullanmanızda sakınca yoktur. Ancak göz numaralarınız değiştiğinden iyi göremeyebilirsiniz.
- Ameliyat sonrasında yeni gözlükleriniz 3-6 hafta sonra verilecektir.
- Namaz kılmanın veya öne eğilmenin bir sakıncası yoktur. Ağır bedensel hareketlerden kaçının, ağır yük kaldırmayın ve taşımayın.
- Doktorunuz kontrollerden sonra size onay vermeden, otomobil kullanmayın.
- En önemlisi, ameliyat sonrası doktorunuzun önerdiği ilaçları zamanında kullanın ve kontrollere mutlaka zamanında gidin.